[vc_row css=”.vc_custom_1512513206217{margin-top: 2% !important;}”][vc_column width=”1/3″][vc_empty_space][vc_single_image image=”4579″ alignment=”right” css=”.vc_custom_1593330725767{padding-bottom: 0px !important;}”][vc_column_text css=”.vc_custom_1593330216579{margin-top: -15% !important;}”]هنر و معماری اسلامی

http://designtvir.com[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”2/3″][vc_empty_space][vc_single_image image=”5352″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” onclick=”img_link_large” img_link_target=”_blank”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

هنر و معماری اسلامی

زیبایی عنصری بوده که همواره در هنر نمودی کامل یافته است.
بشر که از اولین روزهای خلقت همیشه سعی در زیبا‌سازی محیط پیرامونش داشته است، هنر را خلق نمود.
اما هنری که در طول سالیان متمادی بیش از سایر هنرها توجه انسان را به خود معطوف داشت، معماری و هنرهای تجسمی بود.
انسان هنر خویش را در اشیاء یا ساختمان‌هایی که به دست خود می‌ساخت، به نمایش می‌گذارد.

با گذشت زمان معماری به یکی از جلوه‌های شاخص فرهنگ هر جامعه تبدیل شد.
مطالعه‌ی سیر تغییر و تحول معماری، ابزار مناسبی برای مطالعه “فرهنگ” آن جامعه محسوب گشت.
معماری با تجلی سنن و باورهای هر فرهنگ در تصاویر، نقوش، کنده‌کاری‌ها و احجام، جایگاه خود را به عنوان یکی از مظاهر بیرونی هویت جوامع تثبیت کرد و آراسته به فام و طرح و نقش، شناسنامه هویت ملی جوامع انسانی گردید.
مقالات بیشتر را در بخش مقالات طراحی داخلی مشاهده نمائید.

معماری اسلامی، هنری به گستردگی جهان

دبورا هوارد استاد معماری دانشگاه کمبریج اظهار می‌دارد “معماران ونیزی طی قرون ۱۲ تا ۱۵ تاثیرات فراوانی از معماری اسلامی گرفتند و سبک قوس‌ها، گنبدهای بلند، نقش‌های برجسته روی دیوارها و حتی الگوی راه‌پله‌ها به طور مستقیم از جهان اسلام (که ارتباط تجاری شکوفایی با ونیز داشت) وام گرفته شده است”.

معماری اسلامی در اندلس در بناهای زیادی بخصوص در طراحی داخلی رخ نمود.
مسجد جامع قرطبه که یکی از بناهای شکوهمند جهان اسلام است، نمونه بارز این اثرپذیری می‌باشد.
این مسجد ۱۳۹۲ ستون مرمرین داشت که با طاق‌های نیم‌دایره‌ای به هم پیوند می‌خوردند و ده هزار آویز و شمعدان بزرگ مسی، روشنایی آن را در شب تامین می‌کرد.
به تبعیت از همین بنا مسجد جامع اشبیلیه نیز بنیان نهاده شد.

هنر و معماری اسلامی

قصر الزهرا نمونه‌ی دیگری است که بویژه در تالار پذیرایی بسیار باشکوه می‌بوده.
این تالار زیر قبه‌ای مرتفع که دیوارهای آن از سنگ مرمر بنا شده و با طلا و شنگرف تزیین شده و حوضی بزرگ را در میان داشت بنا شده بود.
در وصف عظمت بنا همین بس که این کاخ بالغ بر ۴۳۰۰ ستون مرمرین داشته است.

گرچه هرکدام از این ساختمان ها به تنهایی نمونه شکوهمندی از معماری اسلامی محسوب می‌شوند، اما گویی تمام آن‌ها مقدمه‌ای بودند تا “الحمراء” شکل گیرد.
این شاهکار معماری مدت‌ها چشم اروپا را به عظمت و شکوه سبک اسلامی خیره کرد.
الحمراء که شهر پادشاهان بنی‌نصر بود به واسطه کاخ‌هایش به شهرتی افسانه‌ای رسید.
کتاب “تاریخ هنر” نگاره و نقوش دل‌انگیز ‌‌الحمرا را مدیون اسلام می‌داند و آن را تاثیری شگرف و خیره‌کننده از سبک معماری اسلامی می‌خواند.

نفوذ این سبک بر هنر اندلس در سراسر سده‌‌‌‌های میانه همچنان قوی بود و تا دوره رنسانس نیز رسید.
رگه‌هایی از آن را نیز می‌توان در هنر مستعمرات اسپانیا در قاره امریکا مشاهده کرد.
معماری اسلامی بر برخی دوره‌های معماری مانند معماری گوتیک نیز اثرگذار بوده است.
بویژه در استفاده از هلال‌های نوک‌دار!
اگرچه اکثر مورخان هنر این مورد را نادیده انگاشته‌اند.
اما شباهت فوق‌العاده میان برخی معماری‌های گوتیک با معماری اسلامی تقریباً هرگونه تردیدی در این تأثیرگذاری را از بین می‌برد.
شاید معماری گوتیک میراث جنگجویانی بود که از خاورمیانه بازگشتند و دانش ریاضی و معماری را که در آن محل آموخته بودند، در خلق این سبک به کار گرفتند.
سبک تزییناتی که در ساختمان برج و باروها بکار می‌رفت از بین‌النهرین به قاره و از آنجا به ایتالیا نفوذ نمود و بعداً یکی از مشخصات معماری گوتیک گردید.

یکی از برجسته‌ترین ابداعات هنر اسلامی که استفاده از عبارات قرآنی روی سقف‌ها، دیوارها و یا ستون‌ها بود که به شکل خاصی تزئین می‌شد.
در این بناها از تزئیناتی چون سنگ، چوب، آجر و گل‌های پخته شده استفاده می‌شد تا آیات قرآن و احادیث را به شکلی بسیار زیبا با خطی زیبا در دیوارها، سقف‌ها، درها و پنجره‌ها به کار رود.
این حکاکی‌ها بعداً در ساختمان‌های گوتیک به کار رفتند. بعلاوه نوشتن حروف کوفی هنگام اشغال ایالات جنوبی به وسیله مسلمین در فرانسه نیز نفوذ نمود و حتی در انگلستان نیز مواردی هست که نفوذ تزیینات ساختمانی اسلامی را در آن کشور مشهود می‌سازد؛ از آن جمله بنای کلیسای “وست مینیستر”.
نقوشی که اعراب روزگاری در چوب می‌تراشیدند بعداً در انگلستان بر روی فلزات معمول شد.

تزیین، محور مهمی در تأثیر هنر اسلامی بر هنر غرب بوده است. در این‌جا مراد ما از تزیین، صرفاً هنرهای آرایه‌ای نیست بلکه تمامی هنرهایی است که به نحوی با نقوش سر و کار دارند.
هنرمندان اندلسی پس از فتح اسپانیا توسط مسیحیان، برای ساخت لباس‌های پرابهت و جلال اسقفان، کشیشان و نیز پادشاهان به سراغ همان طرح‌ها و نقوشی رفتند که مسلمین در طول حضور خود در اندلس آن را باب کرده بودند. مصداق این مورد ردای سلطنتی “راجر دوم” پادشاه رومانی است.

این مسأله برای هنرمندان اندلسی و اشراف چنان اهمیت یافت که از قرن ۱۴ تا ۱۶ میلادی بسیاری از کارگاه‌های نساجی اروپا همچنان نقش و مهر عربی را بر حاشیه پارچه‌ها می‌زدند.

به دنبال این امور، سفر اروپاییان به شرق اوج گرفت و شرح گزارشاتی که این مستشرقان و جهانگردان از زیبایی‌های رازگونه شرقی ارائه می‌کردند در الگوگیری معماری اروپا از مسلمین بسیار مؤثر بود.

یکی دیگر از مواردی که در معماری غرب تأثیر گذاشت، الگوگیری از الحمراء در ساخت تاترها و تالارهای موسیقی بود.
جان سوییتمن از افتتاح بنایی تحت عنوان «رویال پانوپتیکون» در سال ۱۸۵۶ در میدان لیسستر لندن سخن به میان می‌آورد که متأثر از طرح‌های الحمرا بوده و دو سال بعد به «تالار موسیقی الحمرا» تغییر نام داده است.

آثار نسبتاً کثیر اروپاییان پیرامون هنر اسلامی از یک سو و استفاده گسترده و همه‌جانبه نقوش اسلامی در تزیینات غربی از سوی دیگر، یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیر مستقیم این هنر بر کلیه‌ی هنرهای مدرن گردید.
فردریک چرچ مشهورترین منظره‌پرداز آمریکایی در نیمه دوم قرن نوزدهم، بعد از سفری به فلسطین و سوریه شیفته معماری اسلامی گردیده و پس از بازگشت، عمارتی اعیانی ساخت و آن را “اولانا” (که از واژه عربی “علانا” گرفته شده بود) نامید.
این اثر از قواعد هنر اسلامی و ایرانی الهامات فراوانی گرفته است.
از فرش پهن شده بر زمین و نیمکت‌های راحتی با بالش‌هایی در عقب گرفته، تا پرسپکتیو عمودی و ترکیب‌بندی سه جزیی.

هنر و معماری اسلامی

آمریکا نیز همچون اروپا متاثر از اسلام بود و پیشینه این تاثیر به زمانی باز می‌گردد که در نیومکزیکو، تگزاس و کالیفرنیا شاهد معماری اصیل خشتی بودیم.
این معماری به طور مستقیم متعلق به مسلمانان اندلسی بوده است.
آنچه موجب شده امروزه از این امر سخن کمتر به میان رود، حادثه ۱۱ سپتامبر بود.
بعد از این حادثه سیاست‌گذاری‌های برخی دول واژه “اسلام” را در ارتباط نزدیکی با تروریسم قرار داد.
لذا مهندسان و معمار در استفاده از واژه “الهام از معماری اسلامی” در تشبیه سازه‌های آمریکا کاملاً محتاطانه و محافظه‌کار عمل کردند تا حس ناسیونالیستی مردم آمریکا را برنیانگیزند.

با وجود تمام این خودداری‌ها در بیان صریح موضوع، پرواضح و آشکار است که معماری اسلام نه فقط بر کشورهایی که به اسلام گرویدند تاثیر گذاشت، بلکه ردپای خویش را در فرهنگ ملل آمریکایی و اروپایی هم برجای گذاشت و سبب شد تاریخ معماری تا همیشه وامدار معماری اسلامی باشد.

[/vc_column_text][vc_separator color=”custom” border_width=”3″ accent_color=”#d1d1d1″ el_class=”rahmaninotshow”][vc_row_inner disable_element=”yes”][vc_column_inner width=”1/3″][vc_single_image image=”2579″ img_size=”full” alignment=”center”][/vc_column_inner][vc_column_inner width=”1/3″][vc_single_image image=”2579″ img_size=”full” alignment=”center”][/vc_column_inner][vc_column_inner width=”1/3″][vc_single_image image=”2579″ img_size=”full” alignment=”center”][/vc_column_inner][/vc_row_inner][/vc_column][/vc_row][vc_row disable_element=”yes”][vc_column][vc_gallery interval=”3″ images=”3904,3905,3906,3907″ img_size=”full”][/vc_column][/vc_row]